BİR ÇİFTLİK EVİ KURMAK
Pandemi
şartları insanları şehirlerden kırsala yönlendirmeye başlayınca kendi arazisi
içinde bir çiftlik evinde yaşamak herkesin hayallerini süslemeye başladı.
2014’de Foça’da bir tarla alıp içine bir ev kurma planları yapmaya
başladığımızda biz de benzer hayallerle yola çıkmıştık. Ancak o günlerde böyle
bir çiftlik evinde yaşamın gereksinimlerini öngöremediğimizden, planlamada sadece yaşayacağımız eve odaklanmıştık. Toprağı
taşlı sayılabilecek arazimizi aldığımızda; içinde birkaç zeytin ağacı, bir
miktar zeytin fidanı ile birkaç ahlat ağacından başka bir şey olmadığı için de tarımla ilgili bir çalışma yapmaya gerek
görmemiş ve evin inşaatına konsantre olmuştuk. Limitli kaynaklarla Ankara’dan gelip giderek
inşaatı yürütmenin zorluğunu da hesaba katınca bu biraz da işimize gelmişti.
Her ne kadar
çevre demirliklerini, su deposunu, malzeme deposu ve şantiye konteyneri gibi
bazı detayları önden halletsek de bugün geri dönüp baktığımda yaptığımızı
“gecekondu kurma” yaklaşımı olarak nitelendirebilirim. Yani alt yapısı ve çevre
planı olmadan bir çiftlik evi kurmak.
Ne yazık ki, bir
master plan hazırlamadan, kervan yolda düzülür diyerek çiftlik evi inşa etmeye başlamak
işleri kolaylaştırmadı. Bugün arazimizde yaşadığımız ev dışında, misafir evi
olarak kullanılan 42 m2 bir konteyner ev, 20 m2 atölye, 10 m2 kalorifer kazan
dairesi-yakıt deposu, 90 m2 garaj ve tarım aletleri için yarı kapalı bir
sundurma, 30 m2 su tankı, 30 m2 malzeme deposu daha bulunduğunu, ayrıca 300 m2
sebze bahçesi ile 400 m2 bağ kurduğumuzu, çiftlik içinde yaklaşık 80 metre araç
yolu ile 30 metre kanalizasyon, 90 metre yer altı kablosu hattı ve 8 aydınlatma
direği olduğunu dikkate alırsak; bir çiftlik evi hayali kurarken, orada
arzulanan yaşamın altyapısının ne kadar önemli olduğu anlaşılır. Ayrıca sonradan
yapılacak eklemeler için mevcut duruma
uyma zorunda kalıyorsunuz. Bu arada arazinin yağmur drenaj sistemi, tarımsal ürün
işleme alanı ile kiler-mahzen ve çamur odası için de hala çözüm arıyoruz.
Bizim
kullandığımız şekliyle bir çiftlik evi yerleşiminde gerekebilecek ana ve alt
yapıları sıralayacak olursam:
- Çevre demirliği, ana giriş kapısı
- Yaşam mahalli olarak kullanılacak ev ve
araba garajı
- Evin çiftlik çalışmasından sonra girişte
yıkanma/üst değişme için bir çamur odası ile kiler/mahzen bölümü
- Bakıcı, işçi/misafir için ayrı yaşam yeri
- Isıtma sistemi ve yakıt deposu bölümü
- Su deposu, hidrafor, şebeke bağlantıları
- Her türlü bakım, tamirat ve imalatlar
için atölye ve malzemelik
- Elektrik dağıtım ve kontrol bölümü (alternatif
enerji kurulumu dahil)
- Çevre aydınlatma sistemi ve nakil hatları
ile alarm/güvenlik sistemi
- Traktör ve bağlantı aparatları ile her
türlü tarımsal makine ve alet için yer
- Gübre, tarımsal ilaç için depo ve
tarımsal ürün işleme(konserve hazırlama-ürün kurutma, dondurucular vs) için bir
bölüm
- Şömine-kuzine-ateş çukuru için odunluk
- Çiftlik hayvanları için barınak (köpek
kulübesi, kümes vs)
- Yangın söndürme sistemi
- Ardiye olarak kullanılacak bir bölme
- Çiftlik hayvanlarına ve kuşlara karşı
korumalı tarımsal faaliyetlerde kullanılacak arazi bölümleri ve sulama sistemi
- Araç ve yaya yolları
Çiftlik yaşamı
için yukarıda belirttiğim ihtiyaçları karşılayacak bir master plan yaparken ev
ve diğer gereksinimleri karşılayacak müştemilat için, su-elektrik-güneş
gereksinimini, rüzgar ve yağmuru dikkate alarak yerleşimi şekillendirmek çok
önemli. İnşaatları yağmur suyu akış yollarını engellemeden yapmak, bina
yönlerini rüzgar, güneş ve manzaraya göre yönlendirmek gibi detaylara baştan
karar vermek gerekli. Ev ve garajın
konumunu belirledikten sonra; diğer müştemilatı, ağaçlar arasına kamufle edilen,
hangar şeklinde bir yapı içine toplamak; hem maliyet hem de kullanım açısından
akıllıca bir yaklaşım olurdu. Çiftlikte çok yönlü kullanıma uygun, gelen,
üretilen, depolanan malzemelere ayrılan alanları değiştirebilir, elektrik-suyu
olan güneş ve yağmurdan korunmalı, havalandırmalı, içine araçla girilebilen
geniş bir yapının önemini biraz geç de olsa anladık. Baştan ilave masraf gibi
görünen bu yatırım, bölük pörçük düzensiz binalara yapılan harcamadan
kurtaracağı gibi, her türlü üretim/depolama işlemlerinde büyük kolaylık ve
konfor sağlayabilirdi.
Bir master plan
hazırlayıp, tarlanın yüzey topografisini istenilen hale getirdikten sonra çevre
demirliğini bitirip önce hangarı inşa ederek hem arazi içindeki tüm
faaliyetleri hem de ev inşaatını daha kolay yürütmek bence en uygun iş
sıralaması olurdu. Plan, proje yaparken acele
etmemek ve tüm detayları çözmek bu işin püf noktası. İnşaat için iş sırasını,
ihtiyaçlara göre belirleyerek kaynakların doğru kullanımı sağlanabilir.
Bir çiftlik evi
kurmayı düşünenler için anlattıklarım biraz karışık ve zahmetli görünebilir. Ancak
bir yer aldıktan sonra yapılanların, orada bir yaşam kurma sürecinin parçası
olduğunu ve atılan her adımdan alınacak keyfin, gerekli enerjiyi fazlasıyla
karşıladığını hatırlatmak isterim.
6 Temmuz 2021