PELET KAZANI KULLANIMI

5 Aralık 2018 tarihli yazımda pelet kazanı ile ilgili ilk deneyimlerimi aktarmıştım. Kullandığım Termodinamik termopel 17 pelet kazanın, Ege şartlarında optimum ısıtma yapması adına yaptığım ayarlamalarda ortaya çıkan birkaç sorunu ve bulduğum çözümler aktarmadan önce kazanla ilgili birkaç teknik bilgiyi aktarmak istiyorum.

-       Kazan ısıtma kapasitesi 17 KW.saat, (günlük 408 KW = 350 Kcal)

-       Önerildiği gibi çam pelet (4500 kalori/kg) kulandığımdan tam kapasite kullanımda pelet tüketimi 78 kg.

-       Pelet besleyen burgu 1 saniyede 62 gr kadar besleme yaptığından, 78 kg pelet 1258 saniyede tükenir

-       Bir günde 86400 saniye olduğundan, 67 saniye bekleme+1 saniye besleme olarak (toplam 68 sn) kurulunca tam kapasite 78 kg pelet tüketilir

 2020 fiyatlarıyla, tam kapasite kullanımda günlük yakıt bedeli 78 TL olacağından, özellikle güneşli kış günlerinde yakıt kullanımını azaltma çalışmalarıyla tüketimi 20 TL’ye kadar düşürebildim (267 sn bekleme + 1 sn besleme). Bunu yaparken evdeki ısı konforunun hiç değişmediğini de belirtmeliyim.

 Ekonomik ısınma için yaptığım çalışmalarda karşılaştığım üç sorun:

1. Pelet haznesinden yakma haznesine besleme yapan burgunun sıkışması sonucu beslemenin durması ve kazanı kapatmak zorunda kalmak
2. Isı kaybı oldukça düşük evimizin özellikle bol güneş ışığı aldığı soğuk günlerde kazan ısısını yeterince kısamamak
3. Düşük ısıda çalıştırmak için pelet beslemesini ve hava üflemeyi azaltınca eşanjörde yoğuşma sonucu baca çıkışında su birikmesi ve kazana sızması

 

Basit bir yakma sistemi olan pelet kazanını biraz inceleyince sorunların çözümleri de ortaya çıktı. Konuyla ilgili bilgi vermeden önce pelet kazanı ve mühendislikle ilgili bilgi ve deneyimi olmayanların, kirlenmek istemeyenlerin teknik servisi kullanmaları gerektiğini de hatırlatmak istiyorum.

A. BURGU SIKIŞMASI

Besleme burgusunun ilk sıkıştığı soğuk cumartesi akşamı kazanı kapatıp, kurulumunu yapan ustayı aradığımda en erken pazartesi gelebileceğini ancak yanma haznesinden kalınca bir tel sokarak burguyu temizlemeye çalışarak belki dönmeyi tekrar sağlayabileceğimi söyledi. Pelet doldurma haznesini boşalttıktan sonra soğuttuğum yanma haznesini atölyemde kullandığım elektrik süpürgesi ile temizleyip, bir telle burgunun içinde sıkışan peletleri temizlemeye çalıştım ancak başarılı olamadım. Önerildiği gibi kaliteli ve kuru çam pelet kullanmama rağmen burgu sıkışması sorununu birkaç kez yaşadım.

 Kazan sistemi, besleme ve yakma diye adlandırabileceğimiz iki bloktan oluştuğu ve bu iki blok, içinde motora bağlı burgu bulunan borunun 4 cıvata ile yakma bloğuna bağlanmasıyla sabitlendiği için;  iki bloğu birbirinden biraz ayırınca burgunun kurtulacağını fark ettim. Bu 4 civatayı 5-6 mm kadar gevşetip pelet doldurma haznesini biraz sallarken besleme düğmesine bastığımda burgu kurtuldu.

 

Burgu sıkışmasının nedeni hava üfleyen fandan, bir lastik hortum ile burgunun içine hava verilmesidir. Bu hava girişi ilk yakma sırasında gereklidir ancak yanma başladıktan sonra buradan hava akışının devam etmesi; yanma bir nedenle burguya kadar indiğinde orada peletleri kömürleştirerek burgunun sıkışmasına sebep olmaktadır. Ben, yakmayı başlattıktan sonra bu lastik hortumu ayırarak iki tarafa da bir tıkaç yerleştirerek bu sorunu çözdüm. Yakma başlatılırken bu hortum tekrar bağlanmalıdır.

 

B. ISIYI KISMAK

 Elektronik kumanda paneli, programlandığı haliyle;

- sabitlenebilir en düşük kazan ısısı 40 derece

- sirkülasyon pompası çalışmaya başlaması için kazan ısısı 37 derece

- sirkülasyon pompası durması için kazan ısısı 33 derece

olarak belirlendiğinden ekonomik bir yanma için sabitlenebilir en düşük kazan ısısını 60 derece gibi yüksek bir sıcaklığa kurup pelet beslemeyi azaltarak kazan suyu sıcaklığını düşürebiliriz. Bu durumda kazan ısısı 60 dereceye varmayacağı için pelet besleme ve fan (hava besleme) hiç durmayacağından kazan suyu sıcaklığını 34-37 dereceler arasında tutmak mümkün. Gündüz güneşinin yardımıyla ev sıcaklığının arttığı zamanlarda bu yöntemle pelet tüketimi azaltılabilir. Örneğin gece 120 sn bekleme+1 sn besleme çalışan kazanı sabah 180 sn  bekleme+1 sn beslemeye alırsak tüketim % 30 azalacaktır.

 

İki yıldır uyguladığım bu yöntemle 500 m3’lük evimizin havasını yılda 3,5 ton civarında pelet kullanarak ısıtıyoruz. Benzer konutların yıllık 5-6 ton civarında pelet tüketimlerine oranlanınca bu ciddi bir tasarruf anlamına geliyor.

 C. EŞANJÖRE SU SIZMASI

 Eşanjörde nemlenmenin sebebi:

-       bacadan yağmur suyu sızması

-       eşanjörde bir delik/çatlaktan kazan suyunun akması

-       yanma sonucu çıkan su buharının bacada yoğunlaşıp eşanjöre sızmasıdır.

Baca yağmur suyu girişine olanak vermiyorsa kazan su basıncının sabit olduğunu kontrol etmektir. Eşanjörede bir su kaçağı varsa kazan basıncının düşmesi gerekir. Su kaçağı için yapılacak tek şey kazanı kapatıp (ve su sirkülasyon baypası açıp) servisi aramaktır. 

 Eğer eşanjördeki su kaynağı bu iki nedenden biri değilse eşanjör çıkışı-baca girişinde yoğunlaşan su buharı geri akıp eşanjöre giriyordur. Bu durumda kazan çıkışındaki baca borusunu ellediğimizde soğuk olduğunu görürüz.  Bunu engellemek için hava üflemeyi bir kademe artırıp kazan çıkışındaki baca borusunun en azından ılık olması sağlanmalıdır.

 Pelet kazanlarında yanma işlemi yakıt (pelet besleme) ve hava (fan hızı) oranlarına bağlıdır. Yakma bir kere başlatıldıktan sonra bu iki parametreyi değiştirerek kazan ısısı istediğimiz gibi ayarlanabilir. Pelet kullanımını optimize etmek için düşük sıcaklıkta kazanı çalıştırmada karşılaşabilecek olası sorunlarla ilgili de yukarıda verdiğim bilgiler yardımcı olacaktır. 

9 Mart 2021